De gemeente Voorst biedt veel mogelijkheden voor zorg aan kwetsbare ouderen en er zijn organisatie die hulp aanbieden, voor bijvoorbeeld huisbezoeken, dagbesteding en coördinatie van mantelzorg. Het aanbod dient echter sluitend te zijn, aldus Hetty Arkink. Ze is wijkverpleegkundige bij thuiszorgorganisatie Vérian: “Je moet met elkaar verbinden en samenwerken, dan krijg je mensen ook in beeld.” En die visie sluit naadloos aan bij het project Voorst onder de Loep, geïnitieerd vanuit de gemeente.
Hetty is tevreden over de wijze, waarop er in de gemeente Voorst zorg wordt verleend. De aandacht welke er is voor de vele doelgroepen die zorg dienen te ontvangen, de samenwerkingen welke er zijn alsmede de vele initiatieven van instanties als ook vrijwilligers, om te werken aan maximale leefbaarheid voor iedereen.
“Toch merken we, dat waar we komen bij de kwetsbare ouderen, het aanbod niet helemaal sluitend is. Neem bijvoorbeeld een dementerende oudere die naar dagbesteding gaat en op tijd moet klaar staan. Maar die tijd is bijvoorbeeld niet het ritme van de oudere, omdat hij juist veel later uit bed gaat om een goed dagritme te hebben. Die oudere heeft er dus meer belang bij, dat de activiteiten later op de dag beginnen en dat er bijvoorbeeld aansluitend voor eten wordt gezorgd” aldus Hetty.
Een ander voorbeeld is de oudere die drempels over moet om überhaupt te gaan deelnemen aan een activiteit. ‘Je denkt toch niet dat ik met de bus mee ga? Wat zullen mensen wel zeggen!’
Kortom, er zijn best veel voorzieningen en al wil je er alles aan doen om aan te bieden wat nodig is, soms kan de stap toch niet worden genomen. Hulp en activiteiten zouden nog meer moeten aansluiten bij de kwetsbare ouderen, zo constateren Hetty en haar collega’s.
“Dat wil niet zeggen, dat dit alleen maar door de professionals gedaan moet worden. Je kan ook kijken wat er bij de oudere in het netwerk zit. Buren bijvoorbeeld, die ondersteunend kunnen werken. Mantelzorgers kan je daar ook meer van op de hoogte stellen. Het is belangrijk om in beeld te hebben; wat kan iemand, wat wil iemand, wat is de relatie met de oudere, is die relatie goed en kan die ondersteunend werken. Kijk naar wat je kan verbinden en waar je kan samenwerken met elkaar.”
De ervaren wijkverpleegkundige geeft aan, dat de kernpunten van zorgaanbod vaak zitten in de wijze, hoe zaken zijn georganiseerd. Hoe werken systemen en is men bereid om het systeem aan te passen? Kunnen dagbestedingen worden aangepast vanuit de vraag van de oudere; andere openingstijden, ander vervoer. “Het heeft gevolgen wanneer je iets wilt veranderen. Maar denkende vanuit verbetering ga je kijken wat de haalbare mogelijkheden zijn.
Kwetsbare ouderen; eenzaamheid, verslaving, mensen die om welke reden dan ook niet of geen goed sociaal netwerk hebben. Die mensen zijn kwetsbaar. Want wat je niet ziet, kan je ook niet signaleren! Wanneer je een goed sociaal netwerk hebt, wordt er wel melding gemaakt over de oudere.
Maar wat is dan de rol van Vérian in deze zorg? “Het is en-en, vervolgt Hetty. “Je signaleert zaken, soms al tijdens de intake bij het afstemmen van zorg. Vaak is het heel concreet, wanneer bijvoorbeeld iemand uit het ziekenhuis komt. Maar je kijkt naar de gehele mens. Tijdens ‘het binnenstappen’ zie je al heel veel. Wij werken met een vaste groep collega’s die bij de meneer of mevrouw komt. Je kan er dan naar toe dat je veel meer signaleert, je bouwt vertrouwen op en je kan dingen aankaarten. Dan kan je ook verder bouwen. Wanneer mensen heel open zijn, gaat dat makkelijker. Maar anderzijds is het soms langzaam vertrouwen opbouwen. Het is niet alleen apart zitten met gesprekken, maar ook langzamerhand tijdens de zorgcontacten. Iemand die niet veel mensen ziet, hoeft niet eenzaam te zijn, kan prima functioneren en het kan zijn of haar waarde of norm zijn. Is dat niet het geval, dan ga je kijken wat je daaraan kan doen.”
De samenleving verandert permanent en soms heel snel, dat heeft flinke impact op de individuele mens en dus ook op de zorg. “We zijn allemaal wat meer individualistischer geworden. Wanneer we allemaal wat meer naar elkaar omkijken, zouden we een andere sfeer krijgen. Dan ontstaan er ook banden, dat mensen samen wat gaan ondernemen. ‘Die of die gaat ook, is het een idee dat jullie samen gaan?’
Door de verandering in de maatschappij, dat je bijvoorbeeld twee banen hebben, waardoor je minder naar elkaar omkijkt? Dat zit niet alleen in tijd, maar in hoe je zelf in de maatschappij staat en hoe je kijkt naar het ontmoeten van mensen.”
“Ieder mens is verschillend, iedere hulpverlener is dat ook.” Een goede match tussen hulpverlener en de ontvangen van zorg is essentieel, want het is en blijft mensenwerk. “Het is niet, ik kom de wond verzorgen, nou dag en de groeten” waarmee Hetty nog eens aangeeft, dat zorg écht maatwerk is en meer inhoud heeft dan wellicht aan de buitenkant wordt gezien. Maar het is niet alleen de zorg bij de mensen thuis. “Mocht het zo zijn, dat we in bepaalde dorpskernen wat ondervinden qua voorzieningen, dan is er een rol voor ons weggelegd om middels een klankbordoverleg zaken ter sprake te brengen.”
Hetty noemt bijvoorbeeld problemen welke er kunnen zijn met vervoer, of mensen die tijdens dagbesteding bij elkaar zitten, maar waarbij sprake is van uiteenlopende situaties welke niet passen. Ook is er respijtzorg, voor wanneer een mantelzorger eens op vakantie wil en de kwetsbare partner kan/wil niet alleen zijn.
Gemeente Voorst is in de overlegvormen en de samenwerkingen goed. De bereidheid om zaken samen op te pakken is heel groot. Hetty noemt onder andere het dorpsplatform. “Gemeente Voorst heeft echt de intentie om mensen zichtbaar te maken en te ondersteunen. Het is leuk om te vernemen hoe mensen kennis met elkaar maken, elkaar leren kennen. Het is uniek hoe de gemeente Voorst dit doet. Hoe kan je elkaar vinden, hoe ben je bereikbaar
voor elkaar. “Iedereen ziet iets, iedereen signaleert iets” maar hoe breng je dat verder.